Doğal Afet nedir? Doğal Afet çeşitleri

 Doğal Afet nedir? Doğal Afet çeşitleri

Doğal afet nedir? Geniş anlamı ile afet nedir; canlı ve cansız çevreye büyük zarar veren önemli ölçüde can ve mal kaybına neden olan doğal ve beşeri olaylardır. Tanımdan anlaşıldığı gibi afetler, doğal olaylar sonucu oluşan doğal afetler ve insanların çeşitli etkinlikleriyle ilişkili olarak ortaya çıkan beşeri afetler olarak iki tür altında ele alabiliriz. Dünya’nın her yerinde insanlık tarihi boyunca çok sayıda hem beşeri, hem de doğal afetler yaşanmıştır. Beşeri afetlerde özellikle insanların neden olduğu, büyük can ve mal kaybının görüldüğü yangınlar, patlamalar, nükler etkinlikler, savaşlar ve dini amaçlı eylemler gibi olaylar sonucunda yaşanan afetler, beşeri afetler olarak adlandırılmaktadır.

Doğal afet ise insanların yaşamlarını, sosyo-ekonomik ve kültürel etkinliklerini olumsuz yönde etkileyen, önemli derecede can ve mal kaybına neden olan önemli derecede doğal faktörlerin neden olduğu doğal yollarla ortaya çıkan olaylar olarak adlandırılmaktadır. Doğal afetlerin oluşumu doğal kökenli olmaktadır. Oluşumu doğaya ve tehlikeli doğa olaylarına dayanmaktadır. Ancak doğal afetlerin oluşmasında biraz olsa da insanların rolü vardır. Doğal afetlerin bir kısmı ani olarak gelişmekte olup kısa sürmektedir ve önlenememektedir.

Hızlı Gelişen Doğal Afetler             

• Depremler                                                               
• Sel ve su taşkınları
• Toprak kaymaları, heyelan
• Çığ
• Fırtına, hortum ve kasırgalar
• Yanardağ patlamaları
• Büyük yangınlar
• Taşımacılık ve ulaşım kazaları

Yavaş Gelişen Doğal Afetler

• İklim değişiklikleri ve küresel ısınma
• Kuraklık
• Kıtlık ve açlık
• Erozyon ve çölleşme

Doğal Afetlerin Özellikleri Nelerdir?

- Doğal afetler oluşum bakımından doğal kökenlidir.

- Doğal afetler doğaya ve tehlikeli doğa olaylarına dayanır.

- Doğal afetler önceden kestirilemeyen ani gelişen olaylardır.

- Meydana geldikleri bölgenin alt ve ekonomik düzenini bozar.

- İnsanlar üzerinde önemli etkiler bırakır.

- Ölüm, yaralanma, sakatlanma gibi sonuçlar meydana getirir.

- Salgın ve bulaşıcı hastalıklara yol açabilmektedir. 

Doğal Afet Çeşitleri Nelerdir?

Jeolojik Doğal Afetler:

Deprem

Deprem doğal koşullara bağlı olarak yer kabuğunda görülen ve çoğunlukla önemli değişikliklere neden olabilen kısa süreli ve ani gelişen titreşim ve salınım hareketlerine deprem denir. Deprem ani olarak geliştiğinden önlenmesi mümkün olmayan doğal afet çeşididir. Deprem büyük can ve mal kayıplarına neden olmaktadır.

Heyelan

Heyelanlar özellikle yüksek ve eğimli arazilerde meydana gelen  toprak, kaya veya dolgu malzemelerinden oluşan zemin katmanının yerçekimi, ve su gibi faktörler sonucu toprak tabakasının hareket etmesine heyelan denir.

Yanardağ Patlamaları Volkanlar

Dünyanın iç katmanında bulunan erimiş magmanın basınç ile yer yüzeyine püskürerek çıkmasıyla oluşan doğal olaya yanardağ patlaması volkan denilmektedir.

Meteorolojik (hava) Doğal Afetler:

SEL

Meteorolojik gelişen doğal afetlerden olan sel yer yüzeyini tamamen ya da kısmen bir süreliğine su altında bırakan, ani gelişen büyük su basmalarına sel denir.

Fırtına

Fırtına rüzgarların güçlü ve hızlı esmesiyle bölgeyi etkilemektedir. Fırtına denizlerde ve okyanuslarda çok büyük dalgaların oluşmasında etkili olur. Fırtına deniz kıyısında yaşayanları önemli derecede etkilemektedir. Denizlerdeki gemi ve tekne kullananları da tehdit etmektedir.

Çığ

Çığ belli bir bölgeye yağan aşırı kar nedeniyle meydana gelir. Kar kütlelerinin yeni kar katmanıyla karışmaması sonucunda kaymasıyla oluşmaktadır. Genel olarak çığ dağcıları ve kayak yapanları tehdit eden doğal afettir.

Kuraklık

Kuraklık uzun süre zaman geçmesiyle oluşan bölgedeki nem ve yaşanan su dengesizlikleri ile meydana gelmektedir. Kuraklık su bakımından fakir kurak iklimlerde hakim olmaktadır.

Hortum

Hortum silindir şeklinde hareket eden kümülüs bulutları ile bağlantılı olan etkisi olarak yıkıcı ve oldukça büyük olan doğal afettir. Hortum bulutlardan yeryüzüne kadar uzanmaktadır.

Orman Yangınları

Orman yangınları insanlar tarafından veya doğal olarak meydana gelebilir. Ormanların bir kısmının veya tamamen yanmasını olayına orman yangını denir. Orman yangınları genel olarak yıldırım düşmesi, yüksek sıcaklıklar gibi doğal sebeplerden ve insanların attığı sigaralar, cam kırıkları sonucunda ortaya çıkmaktadır.